Exact een jaar geleden verscheen in ’t Pallieterke een artikel over de sabotagedaad in de kerncentrale Doel 4. Die sabotagedaad vond plaats op 5 augustus 2014 en sindsdien is men op zoek naar de dader. Sinds dat artikel in 2016 zijn we een jaartje verder. Maar de dader is nog steeds niet gevonden, drie jaar na de feiten.

Even terug in de tijd : op dinsdag 5 augustus 2014 omstreeks 11.06 uur wordt een verlies van smeerolie in een turbine vastgesteld. Die turbine zet stoom die geproduceerd wordt in het reactorgebouw om in elektriciteit. De smeerolie in de turbine moet ervoor zorgen dat de zware as vlotjes over de lagers kan draaien. Wat blijkt : iemand heeft een noodhendel omgedraaid, zodat op korte tijd zo’n 65.000 liter smeerolie wegvloeide. De turbine raakt oververhit en wordt zwaar beschadigd. De kernreactor wordt stilgelegd. Totale schade voor Engie Electrabel : zo’n 138 miljoen euro.

Drie instanties beginnen een onderzoek naar de sabotagedaad : allereerst Electrabel (Engie), uitbater van de kerncentrale in Doel. Daarnaast starten het federale parket en de staatsveiligheid een onderzoek. En ook het FANC, het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle, start een onderzoek. Er wordt een onderzoeksrechter aangesteld. Na drie jaar onderzoek kan geen van deze instanties een dader aanduiden. Wel is het gerechtelijk onderzoek in december 2016 afgerond. We zijn ondertussen zeven maanden verder, maar niemand weet wat er in het dossier staat.

Engie Electrabel heeft bijkomend onderzoek gevraagd aan de onderzoeksrechter. Maar of de onderzoeksrechter daaraan gevolg heeft gegeven ? Een groot vraagteken.

gerecht
wat weet het gerecht ?

Omerta

Er wordt door de onderzoekers niet of nauwelijks gecommuniceerd. Alle werknemers van de kerncentrale van Doel krijgen een spreekverbod. Die ‘omerta’ wordt tot vandaag merkwaardig goed volgehouden. Die geheimzinnigheid leidt tot uiteenlopende berichten.

Begin januari 2015 meldt VTM dat het aantal potentiële daders geëlimineerd is tot 30. Het zou gaan om werknemers van onderaannemers van Engie Electrabel. Maar vijf maanden later meldt Het Laatste Nieuws dat er nog maar 12 verdachten zijn, en dat zijn dan weer allemaal werknemers van Electrabel. Op het moment van de feiten waren er zo’n 65 werknemers in de machinehal, en dus ook de dader. Door analyse van de camerabeelden en de toegangscontrole heeft men een groot aantal werknemers van het verdachtenlijstje kunnen schrappen.

In mei 2015 wil men de laatste verdachten onderwerpen aan een test met de leugendetector. Acht medewerkers weigeren deze test op aanraden van hun advocaten en vakbond. Men kan met enige zekerheid stellen dat één van deze acht de feitelijke dader is van de sabotagedaad. Want door te weigeren maakt men zich natuurlijk extra verdacht. Die testen met de leugendetector werden uitgevoerd in mei en juni 2015. Maar sindsdien ligt ook deze piste stil. Het gerechtelijk onderzoek dat in december 2016 werd afgesloten, meldt enkel ‘dat er geen dader kon gevonden worden’.

Het enige waar men zeker van is, is het feit dat de sabotagedaad goed werd voorbereid en dat er geen sprake is van een impulsieve daad van een kwade werknemer. De man in kwestie had het nodige gereedschap op zak, wist welke hendel hij moest openzetten, en hij wist hoe hij het badgesysteem en de veiligheidscamera’s kon omzeilen. Heel belangrijk, hij wist verdomd goed wat de technische gevolgen van zijn sabotagedaad zouden zijn.

Het blijft een huzarenstuk om dit te realiseren in één van de zwaarst beveiligde gebouwen van België. Niet vergeten dat iedereen die in een kerncentrale wil werken, eerst uitgebreid en streng ‘gescreend’ wordt door de staatsveiligheid. Ook dat nog !

P1020483

Verontrustend

Verleden jaar stelden we : “Dat men vandaag nog geen enkele verdachte heeft, is angstaanjagend.” Vandaag zijn we een jaar later en is er nog altijd geen dader gevonden. Engie Electrabel heeft aan de onderzoeksrechter bijkomende onderzoeken gevraagd, maar wat valt er na drie jaar nog te onderzoeken ? Of… Of is er sprake van een doofpotoperatie en kent men de dader wél. Moeilijk te geloven, maar in dit bananen-koninkrijk kan alles.

Dat iemand in een kerncentrale een sabotagedaad met grote impact kan uitvoeren, is niet te vatten. Maar dat na drie jaar intensief onderzoek geen dader gevonden kon worden, is honderdmaal meer verontrustend.

Karl van Camp

in

pallieterke

Foto’s (c) Gazet van Hove, coverfoto (c) : wikipedia/ Friedrich Tellberg.