Wanneer doekt de sp.a zichzelf op?
(c) ’t Pallieterke

Ondanks de steun van de openbare omroep en een aantal kranten is het Publipart-schandaal een nieuwe slag voor de sp.a. Nog voor het schandaal slaagde de partij – federaal en Vlaams nochtans in de oppositie – er maar niet in met een eigen verhaal te komen. Haalt de sp.a straks nog 12 procent ? Naar analogie met andere socialistische partijen in Europa is de Vlaamse sociaaldemocratie aan het wegkwijnen.

2017-07_01_balthazar (Medium)Een reddingsoperatie met steun van de media. Zo kon je de framing op radio, tv en kranten samenvatten toen de Gentse Publipart-affaire was losgebarsten. In plaats van het debat te voeren over weinig transparante nv’s die uit intercommunales zijn voortgekomen en een melkkoe werden voor (in eerste instantie) socialistische politici, verdronk de VRT, geholpen door een paar journalisten (Bart Brinckman van De Standaard voorop), de discussie over de rode Gentse graaicultuur op een vakkundige wijze. Plots moest het debat gevoerd worden over de emolumenten verbonden aan mandaten van lokale, regionale en federale politici. Antwerps schepen van Financiën Koen Kennis moest komen uitleggen waarom hij meer dan 7.000 euro netto per maand verdiende. Ook het parlementaire loon van Kamervoorzitter Siegfried Bracke (N-VA) was plots onderwerp van gesprek.

Opgejaagd door de PVDA begonnen Groen-kopstukken daarover door te drammen, daarin gevolgd door een aantal sp.a’ers. Een mens zou zowaar de indruk krijgen dat het Publipart-schandaal een Antwerps probleem is met de N-VA als spin in het web.

Vraag is of de operatie ‘Red sp.a’ veel zoden aan de dijk zal leggen. De kijkers van Terzake zijn – afgezien van critici die zich mateloos ergeren aan de vooringenomenheid en arrogantie van Kathleen Cools – overtuigden die niet snel een andere politieke stal dan die van de socialisten zullen opzoeken. De steeds vermoeider ogende partijvoorzitter John Crombez probeert de meubelen te redden door te pleiten voor een operatie ‘transparantie’. Maar ook dat was een onderdeel van de strategie : een mistgordijn optrekken rond het Publipart-verhaal. Momenteel hebben de politici het imago van zakkenvullers en dat geldt zeker voor de socialisten.

Geld euro's
Socialisten en geld : altijd moeilijke oefening …

Terugtrekking in grote steden mislukt

De zaak dreigt op nationaal vlak dramatisch te worden voor de sp.a. In de peilingen slaagt de partij er maar niet in te profiteren van het oppositiewerk tegen de regering-Michel en de regering-Bourgeois. In 2014 haalde de partij amper 14 procent van de stemmen. In de peilingen schommelt sp.a sindsdien tussen 13 en 15 procent. En lijkt ze dichter bij 12 procent te stranden dan bij 15 procent. Crombez en co weten dat ze slecht in de markt liggen. Om de schade bij de gemeenteraadsverkiezingen te beperken, werd besloten zich terug te trekken in een aantal grote steden, daar de verkiezingen te winnen en achter de stadsmuren betere tijden af te wachten. In Hasselt, Leuven, Gent, Oostende en eventueel Brugge moest de burgemeesterssjerp gered worden. Hasselt en Gent lijken ondertussen verloren. Quid met Leuven na Tobback ? En wordt het in Brugge een dubbeltje op zijn kant ? Het zou ironisch zijn als de sp.a straks enkel het Oostende van Johan vande Lanotte weet te behouden.

Wat er ook van zij, de keuze om zich te verschansen in de steden toont aan dat het electoraat van de sp.a steeds kleiner is geworden. Wat blijft nog over ? Zuilgebonden personen, gepensioneerde ambtenaren, personeel uit het gemeenschapsonderwijs, vakbondsleden en een paar groepen allochtonen.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
Antwerpen, 1 mei 2015

Het electoraat spat uiteen

Extra pech voor Crombez is dat de socialisten de internationale trend tegen hebben. Het welvaartsmodel dat de sociaaldemocraten en reformistische socialisten na de Tweede Wereldoorlog groot heeft gemaakt, is uitgeleefd. Dat was het al in de jaren zeventig, maar links kon het overeind houden met steeds hogere belastingen. Ze hebben ook geen antwoord kunnen geven op de mondialisering. De sociaaldemocratie in Europa is aan het verschrompelen. Langzaam maar zeker. In Frankrijk is de PS op sterven na dood. In Nederland stevent de PvdA af op een zware verkiezingsnederlaag. Ja, in Duitsland maakt Martin Schulz een kans tegen Angela Merkel, maar sinds Gerhard Schröder volgen de socialisten daar een Europese ‘Sonderweg’. Dankzij een beleid van loonmatiging en een goedgeschoolde arbeiderspopulatie hebben de Duitse sociaaldemocraten bijgedragen tot een succesverhaal : Duitse bedrijven die kwaliteitsproducten maken (chemie, premiumwagens, machinebouw, moderne technologie …) en hun mannetje kunnen staan in een mondiale economie. Duitsland is een uitzondering.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
de “kaviaar-socialisten” op kop van de stoet

De Vlaamse socialisten zijn dat niet. Sociologisch is de partij aan het uiteenvallen. Electoraal is dat langzaam maar zeker ook het geval. Misschien doekt de sp.a zichzelf best op, om over een aantal jaren een totale afgang te vermijden. Boudewijn Bouckaert, jurist, oud-professor, ex-LDD-parlementslid, en ad rem als vanouds, deed op de sociale media volgend voorstel : “De sp.a zou zichzelf beter ontbinden. Er is keuze zat voor haar leden en kiezers : de bloedrode ABVV’ers kunnen naar de PVDA, de ‘progressieve’ gediplomeerde jongens en meisjes kunnen naar Groen, de humanistische liberaal-socialisten kunnen naar Open Vld en de anti-moslim-socialisten kunnen naar het Vlaams Belang. Ook in de politiek geldt Schumpeters’ ‘creative destruction’.” We kunnen hem enkel gelijk geven.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA
goed onderdak voor bloedrode ABVV-ers

‘t Pallieterke

pallieterke
weekblad – verschijnt op donderdag

Foto’s (c) Gazet van Hove