De tijd dat de oprichting van nieuwe moskeeën alleen maar iets was voor de gettowijken van de steden, ligt al een tijdje achter ons. Ook in de brede Vlaamse Rand beginnen ze her en der op te duiken. Het is soms verbazend wie allemaal het voortouw neemt in het verzet hiertegen.
Al-Ikhlaas in Zemst
Zo is er de opmerkelijke actie van het gemeentebestuur van Zemst (CD&V/N-VA) tegen een ‘educatief centrum’ en gebedshuis dat de Mechelse stichting ‘Al-Ikhlaas’ wil realiseren in een pand aan de Tervuursesteenweg in Hofstade. Het appartementsgebouw ligt vlak op de grens met Mechelen. Burgemeester Bart Coopman (CD&V) is van oordeel dat zo’n moskee in Mechelen zelf thuis hoort omdat het gros van de bezoekers van daaruit afkomstig is. Bijkomend argument is dat de aanwezigheid van een moskee leidt tot een aantal verplichtingen zoals het detecteren van radicalisering, iets waarmee een kleinere gemeente als Zemst geen ervaring heeft.
Al in 2013 zorgde het gemeentebestuur voor een opmerkelijke tegenactie : de gemeenteraad maakte gebruik van het voorkooprecht om zelf het pand aan te kopen met het oog op de bouw van vier sociale appartementen. Een zeer slimme zet, die natuurlijk enkel mogelijk is wanneer je als gemeente een eigen woonbeleid voert en zo’n initiatief op een geloofwaardige manier kan kaderen en verantwoorden. De islamitische eigenaar die het gebouw voor een prikje aan de moskeegemeenschap had willen verkopen, zag zijn project gekaapt en ging hiertegen in beroep bij de Raad van State. De man ving bot : begin juli aanvaardde de Raad van State de sociale motieven van het gemeentebestuur van Zemst en werd de aankoop door de gemeente bezegeld. De moskeevereniging kan dus op haar kin kloppen.
Indonesische salafisten in Sterrebeek
Ook in Zaventem staat het gemeentebestuur van VLD, CD&V en N-VA kritisch tegenover de komst van een nieuwe moskee, met name in het centrum van Sterrebeek. In het voormalige KBC-gebouw aan de Mechelsesteenweg wil men een ‘ontmoetingsruimte’ bouwen voor moslims uit Indonesië. Het zou gaan om de eerste Indonesische moskee van het land. Sterrebeek is hiervoor een erg vreemde keuze, vermits er in deze deelgemeente noch elders in Zaventem veel Indonesiërs wonen. Wel woont de ambassadeur van dat land in Zaventem, en we mogen dus veronderstellen dat die man achter de schermen aan de touwtjes trekt.
Nochtans gaat het niet om een onschuldige, brave islamitische groep. Het gaat volgens Guido Naets (zelf Sterrebekenaar) om aanhangers van de salafistische multinational KPMI, die streeft naar de overheersing van de sharia in de wereld. Deze wordt stevig gefinancierd vanuit Saoedi-Arabië. Guido Naets waarschuwt dat Sterrebeek dreigt te veranderen in het ‘Klein Molenbeek van de Oostrand’.
In deze Zaventemse deelgemeente waakt sinds een paar decennia de Vlaamsgezinde en pluralistische vereniging ‘Sterrebeek 2000’. Naets was er ooit nog voorzitter van. Deze vereniging kan onmogelijk worden bestempeld als rechts of uiterst rechts, maar heeft wel stevig tegen de komst van de moskee gemobiliseerd. Argumenten zijn vooral de leefbaarheid van de omgeving en het gebrek aan parkeerplaatsen. Ook het feit dat de Indonesiërs Sterrebeek voorstellen als een deelgemeente van Brussel en bovendien Franstalige affiches verspreiden voor hun fondsenwerving (tot in Borgerhout toe !) heeft ongetwijfeld een rol gespeeld in het engagement van Sterrebeek 2000. De actie bleek niet zonder gevolg : meer dan 800 inwoners van Sterrebeek dienden een bezwaarschrift in.
Het schepencollege kon dit massale protest van de bewoners onmogelijk negeren en bracht op 18 juli een ongunstig advies uit inzake de verbouwingsaanvraag van de Indonesiërs. Het baseerde zich hiervoor op het vrij ongeloofwaardige karakter van de bouwaanvraag, waarin gesteld werd dat de maximale capaciteit zou beperkt blijven tot 45 bezoekers. Het gebouw is relatief groot, zodat het aantal bezoekers veel hoger kan oplopen. Schepen van Ruimtelijke Ordening Eric van Rompuy bracht de beslissing van het college met een uitgebreid persbericht naar buiten. Het is nu afwachten wat het definitieve oordeel zal zijn van de bestendige deputatie van Vlaams-Brabant, maar gezien het krachtige standpunt van het college en het zeer massale protest is de kans klein dat de vergunning er komt.
Arrahman in Halle
Een derde moskee die de afgelopen maanden de aandacht trok, is de vzw Moskee Arrahman in Halle. Dat is een bestaande Marokkaanse moskeevereniging in de Halse Sint-Rochuswijk. Deze wil haar huidig gebouw slopen en een heus cultuurcentrum bouwen in islamitische bouwstijl, met een driemaal grotere capaciteit dan vandaag. Het lokale Vlaams Belang had in de buurt 500 pamfletjes verspreid en daarop werden meer dan honderd bezwaarschriften ingediend. De kwestie kreeg heel wat aandacht in de lokale pers. Het schepencollege (CD&V, sp.a, Open Vld) heeft de vergunning begin april geweigerd. Het is niet principieel gekant tegen het project, maar baseert zich vooral op stedenbouwkundige argumenten, met name een gebrek aan parking en toegankelijkheid. Het is inmiddels de derde keer dat een bouwaanvraag vanwege deze Marokkaanse gemeenschap wordt geweigerd.
Hicret in Strombeek-Bever
Ten slotte zijn er nog de plannen van de Turkse moskeevereniging Hicret in Strombeek-Bever (Grimbergen). Ook dit is een reeds bestaande gemeenschap die zelfs op de Vlaams-Brabantse lijst staat van mogelijk te erkennen moskeeën. Momenteel beschikt ze over een smal pand (een voormalig café) in de Strombeekse Villegasstraat, dat dienst doet als gebedshuis en tegelijk ook als Turks cultuurcentrum. De vereniging kocht evenwel een groot handelshuis (zeg maar magazijn) aan de Grimbergsesteenweg, waar ze alleen al op het gelijkvloers over meer dan 250 m² nuttige ruimte kan beschikken. De lokale handelaars vrezen dan ook dat de parkeerdruk in de straat enorm zal toenemen. Vandaag reeds ligt het aantal parkeerplaatsen in de straat bijzonder laag. De winkeliers aan de overkant van de moskee vrezen voor hun voortbestaan zodra het cultuurcentrum operationeel is.
Als we Felice Dassetto mogen geloven in zijn wetenschappelijk boek “L’Iris et le croissant. Bruxelles et l’Islam au défi de la co-inclusion” van de ‘Presses universitaires de Louvain’ (UCL, 2011) behoort de moskeevereniging van Strombeek tot de politiek-religieuze beweging ‘Milli Görüş’. Dit is de tweede grootste Turkse koepel van moskeeverenigingen, na het enorme netwerk van Diyanet (de koepel van de Turkse overheid, die ruim de helft van de Turkse moskeeën groepeert). Milli Görüş is zo mogelijk nog meer militant dan Diyanet en ijvert ervoor dat Turkije zijn islamitische identiteit nog veel meer zou benadrukken. De AKP van Erdogan is uit Milli Görüş ontstaan. In De Morgen van 23 januari jl. bestempelde journalist Koen Vidal Milli Görüş als “een conservatieve, antiwesterse organisatie.” Toch zou Hicret binnen afzienbare tijd dus in aanmerking komen voor provinciale subsidies.
Om het handelspand om te vormen tot een cultuurcentrum annex moskee is een bestemmingswijziging nodig via het schepencollege. Het Grimbergse college is over de kwestie diep verdeeld en het is nog helemaal niet duidelijk wat de uitkomst wordt van dit verhaal. Niettemin is de vzw Hicret inmiddels begonnen met inrichtingswerken in het gebouw. Zeker na al hetgeen we de voorbije weken te zien kregen van Turkse antidemocratische uitspattingen, zowel in Turkije als bij ons, kunnen we ons de vraag stellen of Vlaanderen nood heeft aan cultuurcentra die in essentie gericht zijn op de afwijzing van onze westerse manier van leven.
BL
In
Foto’s © Reporters & Gazet van Hove